Η ζωή είναι γεμάτη από συναισθηματικές αναταράξεις: στιγμές χαράς, θλίψης, ανησυχίας ή απογοήτευσης. Ωστόσο, όταν τα αρνητικά συναισθήματα επιμένουν και επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινή μας ζωή, μπορεί να αναρωτηθούμε αν πρόκειται για κάτι περισσότερο από απλή θλίψη. Αν τα αισθήματα απογοήτευσης και αβεβαιότητας μας κατακλύζουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, ίσως να αναρωτηθούμε: «Μήπως έχω κι εγώ κατάθλιψη;»
Τι είναι η κατάθλιψη;
Η κατάθλιψη είναι μια σοβαρή ψυχική διαταραχή που επηρεάζει τη σκέψη, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά του ατόμου. Δεν πρόκειται για μια απλή κακή διάθεση ή μια προσωρινή θλίψη λόγω μιας δύσκολης κατάστασης στη ζωή μας. Η κατάθλιψη μπορεί να προκαλέσει έντονα συναισθήματα απελπισίας, αδυναμίας και αδιαφορίας για πράγματα που προηγουμένως είχαν ενδιαφέρον. Μπορεί επίσης να έχει σοβαρές συνέπειες στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή του ατόμου, επηρεάζοντας την καθημερινότητά του.
Συμπτώματα της κατάθλιψης
Η κατάθλιψη εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους και τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Ωστόσο, υπάρχουν μερικά κοινά σημάδια που μπορούν να υποδεικνύουν ότι κάποιος ίσως πάσχει από κατάθλιψη:
1. Συναισθηματικά συμπτώματα:
Παρατεταμένη θλίψη, αίσθημα κενού ή απελπισίας.
Αδυναμία να απολαύσουμε δραστηριότητες που κάποτε μας έκαναν χαρούμενους (π.χ. χόμπι, κοινωνικές δραστηριότητες).
Αίσθημα αναξιότητας ή αδικίας, αυτοκριτική.
Συναισθηματική ακαμψία ή υπερβολική ευαισθησία.
2. Σωματικά συμπτώματα:
Κούραση ή αδυναμία, ακόμα και μετά από αρκετό ύπνο.
Διαταραχές στον ύπνο (πολύς ή ελάχιστος ύπνος).
Αλλαγές στην όρεξη και το βάρος (μείωση ή αύξηση).
Πονοκέφαλοι ή σωματικοί πόνοι χωρίς προφανή αιτία.
3. Γνωστικά συμπτώματα:
Δυσκολία συγκέντρωσης, λήθη ή αδυναμία να πάρουμε αποφάσεις.
Αισθήματα απογοήτευσης και αίσθημα αδυναμίας να αντεπεξέλθουμε στις καθημερινές υποχρεώσεις.
Θολή σκέψη, αίσθηση ότι δεν υπάρχει ελπίδα για το μέλλον.
4. Κοινωνική απομόνωση:
Αποφυγή κοινωνικών περιστάσεων και ανθρώπων, απομάκρυνση από φίλους και οικογένεια.
Αίσθημα ότι «δεν αξίζουμε» την υποστήριξη των άλλων.
Διαφορά μεταξύ «καθαρής» θλίψης και κατάθλιψης
Πολλές φορές, οι άνθρωποι συγχέουν τη φυσιολογική θλίψη με την κατάθλιψη. Όλοι μας νιώθουμε θλίψη ή απογοήτευση από καιρό σε καιρό, ειδικά σε περιόδους απώλειας ή δυσκολιών. Η θλίψη είναι μια φυσική αντίδραση σε δύσκολες καταστάσεις και συνήθως βελτιώνεται με την πάροδο του χρόνου. Αντίθετα, η κατάθλιψη είναι μια ψυχική κατάσταση που δεν υποχωρεί εύκολα και μπορεί να συνεχίζεται για εβδομάδες, μήνες ή και περισσότερο. Επηρεάζει την καθημερινή λειτουργικότητα και συνήθως απαιτεί επαγγελματική υποστήριξη για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.
Γιατί δεν πρέπει να το αγνοήσετε;
Είναι φυσικό να θέλουμε να «ξεπεράσουμε» μόνοι μας τη θλίψη ή τις δύσκολες καταστάσεις. Ωστόσο, όταν τα συμπτώματα της κατάθλιψης διαρκούν και εντείνονται, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι χρειάζονται επαγγελματική βοήθεια. Η κατάθλιψη μπορεί να επιδεινωθεί αν δεν αντιμετωπιστεί και μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες, όπως την απομάκρυνση από κοντινά πρόσωπα, την απώλεια της επαγγελματικής ταυτότητας ή την απώλεια διάθεσης και κινήτρου.
Η κατάθλιψη είναι μια σοβαρή αλλά θεραπεύσιμη κατάσταση.